راه شماره 9 : حقيقت برو گم شو!
مسجد يا سازمان؟
هشتمين دوره انتخاب کتاب سال شهيد حبيب غنيپور
اميرعلي روشن
جشنواره انتخاب «کتاب سال شهيد حبيب غنيپور» جشنوارهاي غيرمعمول بوده و هست. اين جشنواره به همت شوراي نويسندگان مسجد جوادالائمه برگزار ميشود و به هيچ نهاد و ارگاني وابسته نيست. لااقل در بدو امر نبوده است. اين جشنواره به برندگان خود، علاوه بر لوح و سكه طلا و تنديس، تربت كربلا و چفيه و پارچه متبرك به مشهد امامان معصوم، اعطا ميكند. جايزههاي اين جشنواره را نيز، نه مقامات و مسئولين، که پدران شهيدان محله سيمتري جي به برگزيدگان اهدا ميکنند.
شوراي نويسندگان مسجد جوادالائمه در اوايل دهه پنجاه شکل ميگيرد. در آن سالها، هيات امنا و امامان جماعت مسجد، به اين نتيجه ميرسند كه بايد در كنار شبستان مسجد، كتابخانه و صندوق قرضالحسنهاي هم تاسيس شود تا دامنه حضور مردم در مساجد، محدود به نماز و برنامههاي منبر نشود. بيشتر اعضاي شوراي نويسندگان مسجد، از ميان اعضاي كتابخانه سربرآوردند. كتابخانه مسجد جوادالائمه اتاقك كوچكي در جنب شبستان بود كه چند قفسه فلزي كهنه و تعدادي كتاب مذهبي داشت. اما اين مكان كوچك هسته اوليه كتابخانهاي شد كه تعداد اعضاي آن در سال ۱۳۶۰، به هفت هزار عضو رسيد.
دور تازه فعاليت ادبي مسجد جوادالائمه (ع) از تابستان سال ۱۳۵۸ شروع شد. در اين دوره هدف، آموزش داستاننويسي و پرداختن به مؤلفهها و سازوكارهاي داستان بود. بيش از پانزده سال، تقريباً بدون وقفه، دوشنبه شبها در اتاقك كوچكي كه روي بام شبستان مسجد ساخته شده بود، چراغ گردسوز كوچكي روشن ميشد كه اعضا گرد آن جمع ميشدند و تا پاسي از شب گذشته داستان ميخواندند. از ميان اعضاي جلسه كساني هم بودند كه به جبههها رفتند و ديگر به جلسه برنگشتند. مثل شهيد حبيب غنيپور، شهيد رضا كياني و شهيد حسن جعفربيگلو.
تا امروز و بعد از برگزاري هفت دوره از اين جشنواره، آثار زير به عنوان کتاب سال شهيد غنيپور در دورههاي مختلف معرفي شدهاند:
دود پشت تپه، نوشته محمدرضا بايرامي؛ سنگاندازان غار كبود، نوشته داود غفارزادگان؛ سفر به گراي ۲۷۰ درجه، نوشته احمد دهقان؛ از سرزمين نور، نوشته محمدرضا سرشار؛ چشمههاي روشن، نوشته حميدرضا شاهآبادي؛ نبرد در قلعه گوگتپه، نوشته يوسف اوجق؛ زماني براي بزرگ شدن، نوشته محسن مومني؛ ديگر هيچ، نوشته احمد غلامي؛ پل معلق، نوشته محمدرضا بايرامي؛ بهنام، نوشته داود اميريان؛ با جامهاي شوكران، نوشته عبدالمجيد نجفي؛ شب جايي كه من بودم، نوشته شهرام شفيعي؛ خانه ابدي، نوشته داوود بختياري دانشفر و...
اما برگزاري يکي دو دوره اخير جشنواره، حرف و حديثهايي را هم در پي داشته است. کمک گرفتن از وزارت ارشاد، برگزاري مراسم اختتاميه در تالار انديشه حوزه هنري و... اين جشنواره را به جشنوارهاي رسمي و دولتي ـ مثل انبوه جشنوارههايي که برگزار ميشود و جايزههايي که توزيع ميگردد ـ شبيه کرده است. با اين حال بنا به درخواست جمعي از نويسندگان و موافقت دبيرخانه جشنواره، مراسم پاياني هشتمین دوره اين جایزه ـ که قرار بود مثل سال گذشته در حوزه هنری برپا شود ـ در مسجد نور، واقع در میدان فاطمی، برگزار شد. بايد ديد اميرحسين فردي در ادامه براي دور ماندن اين جشنوارۀ ـ به معناي واقعي کلمه ـ مردمي، از شائبه دولتي و حکومتي شدن چه تمهيدي خواهد انديشيد.
***
|