راه شماره 9 : حقيقت برو گم شو!
شُکری که با شِکوه کامل میشود
سومين جشنواره شعر فجر
مصطفی محدثی خراسانی
بدون تردید برگزاری سومین دوره جشنواره شعر فجر، مهمترین رخداد در حوزه شعر در سال 1387 بود. همانگونه که در دو سال گذشته هم ـ به عقیده من ـ دورههای اول و دوم برگزاری این جشنواره، مهمترین رخدادهای سال برگزاری خود بودند. شعر، به زعم تمام اهل فرهنگ، در طول تاریخ و کماکان هنر ملی ایرانیان بوده و هست و به تعبیر رهبر معظم انقلاب در دیداری که سال جاری با شاعران داشتند علاوه بر هنر ملی، «ثروت ملی» ما نیز هست. از آنجا که این جشنواره در بین جشنوارههای گوناگون فرهنگی و هنری فجر نوپاست، به نظر من نمیتوان و نباید انتظار داشته باشیم از تمامی جوانب بدون نقص برگزار شده باشد. صرف طراحی و برگزاری آن، جای سپاس و قدردانی دارد و البته تمامی شاعران و سایر اهل نظر هم به همین دلیل در این سه دوره برگزاری تنها تأیید کردهاند و رویکرد آنها قدردانی بوده است. همه در پاسخ خبرگزاریها که از آنها در رابطه با جشنواره سوال کردهاند، گفتهاند هنوز برای ارزیابی زود است؛ بگذارید چند دوره برگزار شود، راهش را پیدا میکند.
من فکر میکنم این رویکرد سپاسمدار و به دیده اغماض نگریستن اهل نظر در دورههای برگزاری جشنواره شعر فجر، اگرچه بهجا بوده، اما خالی از آسیب هم نبوده است. یادم هست برگزارکنندگان در اولین دوره که خیلی هم پرانرژی و با برخورداری از پوشش رسانهای فراگیر وارد میدان شده بودند، به طرح ایدههای فراوانی پرداختند که قرار گذاشتند در دورههای بعد و در فاصله برگزاری جشنوارهها، به اجرایی کردن آنها بپردازند. اما برگزاری مراسم اختتامیه برای ارجمندان مسئول، به منزله به مقصد رسیدن و بار فرو افکندن بود و رفتن و سال بعد، یکی دو ماه مانده به بهمن، باز روز از نو و روزی از نو و البته با شتاب و عجله و با برگزاری جلسات پشت سر هم، دوباره باری را به مقصد رساندن. این از آسیبهای آن رویکرد سپاسمدار شاعران بود که موجب شد برگزارکنندگان کار را سهل بگیرند و در حد انجام تکلیف برای آن هزینه کنند؛ اعم از هزينه مادی و معنوی. تغییر شیوههای اجرا، اگرچه به دلیل نوپا بودنِ جشنواره قابل توجیه است، اما نباید از نظر دور داشت که میتواند ـ و به احتمال زیاد هم همین است ـ حاکی از نداشتنِ تعریف و برنامه مشخص و مدون باشد. جشنواره شعر فجر، امسال نسبت به سالهاي قبل بسیار بیسروصدا و با چراغ خاموش حرکت کرد و از آنجا که یکی از اهداف برگزاری این جشنوارهها معطوف کردنِ ذهن جامعه نسبت به مسائل فرهنگی و هنری است، این یک کاستی به نظر میرسد. خوب است امسال، شاعران و سایر اهل نظر که به اندازه کافی مراتب سپاس خود را به برگزارکنندگان جشنواره شعر فجر ارزانی داشتهاند و برادریشان را ثابت کردهاند، به ارزیابی جدیِ این سه دوره بپردازند تا با دائمی شدن دبيرخانه جشنواره شعر فجر و متولی درست وحسابی پیدا کردن شعر در دستگاه عریض و طویل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گامهای درخوری که متناسب با جایگاه شعر در فرهنگ گذشته و معاصر این سرزمین باشد برداشته شود.
|